Τι είναι οι ομάδες αίματος ΑΒΟ;
Τα περισσότερα κύτταρα έχουν ορισμένους ειδικούς δείκτες που λέγονται αντιγόνα. Το σώμα μας αναγνωρίζει τα δικά του αντιγόνα κι έτσι δεν καταστρέφει τα κύτταρά του. Καταστρέφει, όμως, κάθε ξένο κύτταρο που θα εισχωρήσει στο σώμα μας και έχει αντιγόνα που δεν είναι ίδια με τα δικά μας.
Mε τις ομάδες αίματος το αίμα των ανθρώπων ταξινομείται σε διαφορετικές κατηγορίες ανάλογα με την παρουσία ή όχι στην εξωτερική επιφάνεια των ερυθρών αιμοσφαιρίων κάποιων αντιγόνων.
Στα ερυθρά αιμοσφαίρια του ανθρώπου υπάρχουν ισχυρά αντιγόνα. Τα αντιγόνα του συστήματος ΑΒΟ καθορίζουν τις ομάδες αίματος σε Α, Β, Ο και ΑΒ.
Το σύστημα ΑΒΟ ανακαλύφθηκε στις αρχές του 20oυ αιώνα από τον Landsteiner. Το σύστημα αυτό δηλώνει την ύπαρξη των αντιγόνων Α ή Β, την συνύπαρξη τους ή την πλήρη απουσία τους από τα ερυθρά αιμοσφαίρια.
Εάν υπάρχει μόνο το Α αντιγόνο το άτομο αυτό ανήκει στην Α ομάδα. Εάν υπάρχει μόνο το Β αντιγόνο το άτομο ανήκει στη Β ομάδα. Όταν υπάρχουν και τα δύο αντιγόνα Α και Β, προκύπτει η ΑΒ ομάδα. Τέλος, εάν δεν υπάρχει κανένα αντιγόνο το άτομο αυτό ανήκει στην ομάδα Ο.
.
Τι είναι το Rhesus (Ρέζους);
Εκτός από τις ομάδες ΑΒΟ, υπάρχει και το σύστημα Rhesus. Το σύστημα αυτό προσδιορίζεται από την παρουσία ή την απουσία ενός αντιγόνου που λέγεται αντιγόνο Rhesus ή αντιγόνο D. Όταν τα ερυθρά έχουν το αντιγόνο Rhesus, τότε η ομάδα αίματος είναι Rhesus θετική. Όταν τα ερυθρά δεν έχουν το αντιγόνο Rhesus, τότε η ομάδα αίματος είναι Rhesus αρνητική.
Το σύστημα Rhesus (Rh) διαχωρίζει περαιτέρω τις τέσσερεις ομάδες αίματος Α, Β, ΑΒ και Ο σε Rh θετικό(+) ή Rh αρνητικό(-). Έτσι, προκύπτουν οκτώ ομάδες αίματος: O-, O+, B-, B+, A-, A+, AB- ή AB+.
Συχνότερη ομάδα αίματος στη χώρα μας είναι η Ο Rhesus (+), ενώ η πιο σπάνια είναι η ΑΒ Rhesus (-).
Ομάδες αίματος & Συμβατότητα
Δεν είναι όλες οι ομάδες αίματος συμβατές μεταξύ τους. Αυτό οφείλεται στα διαφορετικά αντισώματα που έχει κάθε άνθρωπος ανάλογα με την ομάδα αίματος του. Έτσι, όσοι έχουν ομάδα αίματος Α έχουν στο πλάσμα τους φυσικά αντισώματα αντι-Β, η ομάδα Β έχει αντι-Α αντισώματα και η ομάδα Ο έχει αντι-Α και αντι-Β αντισώματα.
Έτσι, για παράδειγμα, εάν ένας ασθενής με ομάδα αίματος Β πάρει αίμα αμάδας Α, τα αντι-Α αντισώματα που έχει στο πλάσμα του θα καταστρέψουν τα ερυθρά Α της μονάδας αίματος που πήρε, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές αντιδράσεις μέχρι και θάνατο.
Ομάδες αίματος: Ποιος είναι ο Παν-δότης και ποιος ο Παν-δέκτης;
Όσοι έχουν ομάδα αίματος Ο θεωρούνται ως «πανδότες». Τα ερυθρά αυτών των ανθρώπων δεν έχουν το Α και Β αντιγόνο και για αυτό το αίμα τους μπορεί να δοθεί σε οποιονδήποτε ασθενή ανεξαρτήτως της ομάδας του.
Αντίθετα, όσοι έχουν ομάδα αίματος AB είναι γνωστοί ως «πανδέκτες». Αυτοί δεν έχουν στο πλάσμα τους κανέναν από τα φυσικά αντισώματα ούτε το αντι-Α ούτε το αντι-Β και μπορούν να πάρουν αίμα από όλες τις ομάδες.
Γιατί πρέπει να γνωρίζω την ομάδα αίματος μου;
- Είναι ένα ατομικό κληρονομούμενο χαρακτηριστικό κάθε ανθρώπου. Η ομάδα αίματος κληρονομείται από τους γονείς.
- Οι μεταγγίσεις αίματος γίνονται πάντα μεταξύ συμβατών ομάδων αίματος δότη και λήπτη.
- Οι μελλοντικές μητέρες είναι χρήσιμο να γνωρίζουν την ομάδα αίματος τους, αλλά και τον παράγοντα Rhesus. Έτσι, αποφεύγονται επιπλοκές για την υγεία του εμβρύου κατά την γέννηση του.
- Τα τελευταία χρόνια γίνονται στατιστικές μελέτες, που προσπαθούν να μελετήσουν την σχέση των ομάδων αίματος με την εμφάνιση ή την εξέλιξη διαφόρων ασθενειών.
Τι χρειάζεται να κάνω για να μάθω την ομάδα αίματος μου ;
Μια απλή αιμοληψία αρκεί, για να πληροφορηθούμε σε ποια ομάδα αίματος ανήκουμε.
Στο Μικροβιολογικό Διαγνωστικό Εργαστήριο της Θέμης Κωνσταντινίδου επιλύουμε κάθε σας απορία σχετικά με τις εξετάσεις που πραγματοποιείτε στο εργαστήριο μας. Εάν επιθυμείτε να μάθετε την ομάδα αίματός σας, επικοινωνήστε μαζί μας.